2022 Ağustos ayında New York'ta gerçekleşen hain saldırının faili Hadi Matar'ın cezası belli oldu. Salman Rüşdi'ye yönelik suikast girişimi, dünya kamuoyunda büyük yankı uyandırmıştı. Mahkeme, 27 yaşındaki Matar'ı 25 yıl hapis cezasına çarptırdı.
Saldırının Detayları ve Mahkeme Süreci
Chautauqua Enstitüsü'ndeki konferansta 77 yaşındaki Salman Rüşdi'ye pusu kurarak cinayete teşebbüs etmekten suçlu bulunan Hadi Matar'ın davası, uzun süredir merakla takip ediliyordu. Chautauqua İlçe Bölge Savcısı Jason Schmidt, Matar'a en ağır cezayı talep ederken, kamu avukatı Nathaniel Baron ise daha hafif bir ceza istedi. Mahkeme jürisi, tarafları dinledikten sonra kararını açıkladı. Lübnan asıllı ABD vatandaşı Matar, karar öncesinde ifade özgürlüğü hakkında bir konuşma yaparak Rüşdi'yi eleştirdi.
Saldırının gerçekleştiği an, büyük bir şok etkisi yaratmıştı. Rüşdi, konferans vermek için kürsüye çıktığı sırada Matar'ın bıçaklı saldırısına uğramıştı. Vücuduna aldığı 10'dan fazla bıçak darbesiyle ağır yaralanan Rüşdi, karaciğeri ve bir kolundan ciddi hasar görmüş, ayrıca bir gözünü kaybetmişti. Matar, ilk mahkemesinde suçsuz olduğunu iddia etse de, deliller karşısında çaresiz kalmıştı.
Salman Rüşdi ve "Şeytan Ayetleri"
Salman Rüşdi, özellikle 1980'lerde yazdığı "Şeytan Ayetleri" adlı romanıyla İslam dünyasının büyük tepkisini çekmişti. Kitap, birçok ülkede yasaklanmış ve Rüşdi'ye yönelik ölüm tehditleri başlamıştı. Dönemin İran lideri Ayetullah Humeyni tarafından Rüşdi hakkında ölüm fetvası verilmişti. Bu fetva, Rüşdi'nin hayatını derinden etkilemiş ve uzun yıllar boyunca güvenlik önlemleri altında yaşamasına neden olmuştu. Humeyni'den sonraki İran lideri Ali Hamaney de fetvanın değiştirilemez olduğunu belirtmişti.
- Fetva: Ayetullah Humeyni tarafından verilen ölüm emri.
- "Şeytan Ayetleri": Rüşdi'nin tartışmalara yol açan romanı.
- Güvenlik Önlemleri: Rüşdi'nin hayatı boyunca aldığı tedbirler.
Rüşdi, Haziran 2023'te BBC Newshour'a verdiği bir röportajda, Matar ile mahkemede yüzleşmek isteyip istemediğinden emin olmadığını söylemişti. Bu açıklama, Rüşdi'nin yaşadığı travmanın derinliğini gözler önüne seriyordu.
Kararın Etkileri ve Sonuç
Hadi Matar'a verilen 25 yıl hapis cezası, hem Rüşdi'nin sevenleri hem de ifade özgürlüğünü savunanlar tarafından memnuniyetle karşılandı. Bu karar, şiddetin ve nefretin hiçbir zaman cezasız kalmayacağını gösteren önemli bir mesaj niteliği taşıyor. Ancak, Rüşdi'ye yönelik tehditlerin ve "Şeytan Ayetleri" etrafındaki tartışmaların devam edeceği de bir gerçek. Bu olay, ifade özgürlüğünün sınırları ve farklı inançlara saygı konularında süregelen tartışmaları yeniden alevlendirdi.
