Birleşmiş Milletler Uluslararası Göç Örgütü (IOM), Suriye'deki son gelişmelere ilişkin çarpıcı bir rapor yayımladı. Rapora göre, 8 Aralık 2024'te Beşşar Esed rejiminin devrilmesiyle başlayan süreçte, ülke içinde ve dışındaki yaklaşık 1,9 milyon Suriyeli evlerine geri döndü. Bu büyük dönüş dalgası, Suriye'deki istikrar arayışlarının ve yaşam koşullarının iyileşmesine yönelik umutların bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.

Suriye'ye Geri Dönüşlerin Nedenleri

Suriye'ye geri dönüşlerin ardında yatan pek çok sebep bulunuyor. Bunlardan en önemlileri:

• Güvenlik Durumundaki İyileşmeler: Ülke genelinde çatışmaların azalması ve bazı bölgelerde istikrarın sağlanması, geri dönüşler için önemli bir motivasyon kaynağı oluşturuyor.
• Ekonomik Fırsatlar: Özellikle tarım ve ticaret alanlarında yeniden canlanma belirtileri gösteren bölgelerde, yeni iş imkanları ve geçim kaynakları oluşması, Suriyelileri cezbediyor.
• Aile Bağları: Uzun yıllar süren ayrılığın ardından aileleriyle yeniden bir araya gelme arzusu, birçok Suriyeli için geri dönüş kararında belirleyici rol oynuyor.
• Yaşam Koşullarının İyileştirilmesi: Uluslararası kuruluşlar ve sivil toplum örgütleri tarafından yürütülen insani yardım çalışmaları ve yeniden inşa projeleri, yaşam koşullarının iyileştirilmesine katkı sağlıyor.

Geri Dönüşlerin Zorlukları ve Riskleri

Elbette, Suriye'ye geri dönüşler beraberinde bazı zorlukları ve riskleri de getiriyor. Mayın ve patlayıcı madde tehlikesi, altyapı eksiklikleri, sağlık hizmetlerine erişim sorunları ve barınma imkanlarının yetersizliği, geri dönenlerin karşılaştığı başlıca problemler arasında yer alıyor. Ayrıca, bazı bölgelerde güvenlik durumunun hala kırılgan olması ve insan hakları ihlallerinin devam etmesi, geri dönüşlerin sürdürülebilirliği açısından endişe yaratıyor.

Uluslararası Toplumun Rolü

Suriye'ye geri dönüşlerin başarılı bir şekilde gerçekleşmesi ve sürdürülebilir olması için uluslararası toplumun desteği büyük önem taşıyor. İnsani yardım çalışmalarının artırılması, yeniden inşa projelerine öncelik verilmesi, mayın temizleme faaliyetlerinin hızlandırılması ve insan haklarının korunması, bu süreçte atılması gereken kritik adımlar arasında yer alıyor. Ayrıca, Suriye'deki siyasi çözüme yönelik çabaların yoğunlaştırılması ve kapsayıcı bir yönetimin tesis edilmesi, geri dönüşlerin kalıcı hale gelmesi için vazgeçilmez bir şart olarak görülüyor.

Birleşmiş Milletler ve diğer uluslararası kuruluşların raporları, Suriye'deki durumun karmaşıklığını ve insani krizin boyutlarını gözler önüne seriyor. Geri dönüşlerin artması umut verici olsa da, karşılaşılan zorlukların aşılması ve sürdürülebilir bir geleceğin inşa edilmesi için daha çok çaba gösterilmesi gerekiyor. Uluslararası toplumun dayanışması ve kararlılığı, Suriye halkının yeniden kendi topraklarında huzur ve güven içinde yaşayabilmesi için hayati önem taşıyor.