Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC) tarafından yayımlanan Küresel Haklar Endeksi, işçi haklarının dünya genelinde gerilediğini ortaya koyuyor. İşçilerin haklarını talep etme ve mücadele etme çabaları, birçok ülkede baskıyla karşılaşıyor. Bu durum, sendikal hareket ve işçi sınıfı için endişe verici bir tablo çiziyor.

İşçi Haklarına Yönelik Saldırılar Artıyor

ITUC'un 12 yıldır yayımladığı Küresel Haklar Endeksi, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) sözleşmeleri ve içtihatları temel alınarak hazırlanıyor. 97 gösterge üzerinden yapılan değerlendirme, işçi haklarına yönelik ihlallerin boyutunu gözler önüne seriyor. Endeks, ülkeleri ihlal düzeyine göre 1 (en iyi) ila 5 (en kötü) arasında puanlayarak kategorilere ayırıyor. Ne yazık ki, sendikal hakları ve işçi haklarını koruyan ülke sayısı giderek azalıyor.

Bu gerilemenin en önemli nedenlerinden biri, aşırı sağ ve baskıcı partilerin iktidara gelmesi. Bu tür yönetimler, işçilerin haklarını kısıtlayarak sömürüyü artırmayı hedefliyor. Örneğin, Arjantin'de Javier Milei hükümeti, sosyal güvenlik sistemine yönelik politikalarıyla işçilerin temel haklarına göz dikiyor. Grev hakkını kriminalize eden ve işverenin önünü açan uygulamalar, işçi sınıfının direncini kırmaya yönelik adımlar olarak değerlendiriliyor.

Ortadoğu ve Kuzey Afrika: İşçiler İçin Zorlu Bir Bölge

Endekse göre, haklarını talep eden işçilere en fazla saldırının olduğu bölge Ortadoğu ve Kuzey Afrika. Bu bölgedeki ülkelerin %95'inde grev hakkı ihlal ediliyor. Savaşlar ve silahlı çatışmalar, sendikal hak ihlallerinin temel nedenlerinden biri olarak öne çıkıyor. Filistinli işçilerin İsrail'in politikaları nedeniyle hak ettikleri ücretleri alamaması, bölgedeki adaletsizliğin somut bir örneğini oluşturuyor.

Grev hakkı, işçilerin haklarını kazanmak ve korumak için vazgeçilmez bir araçtır. ILO'nun ilgili sözleşmeleri, grev hakkını temel bir hak olarak kabul ediyor. Ancak, işçi haklarına riayet etmeyen iktidarlar, bu hakkı yasaklayarak veya engelleyerek işçi sınıfının gücünü zayıflatmaya çalışıyor.

Türkiye'de Durum Ne?

Maalesef, Türkiye uzun süredir sendikal hakların en yoğun biçimde ihlal edildiği ülkeler arasında yer alıyor. DİSK ve KESK üyesi sendikacıların tutuklanması, bu durumun somut bir göstergesi. Türkiye'yi aynı kategoride yer aldığı diğer ülkelerden ayrıştıran bir özellik ise diğer dokuz ülkeden hiçbirisinin G20 üyesi olmaması. Bu durum, kapitalist bir yapı olan G20 üyeliğinin, işçi haklarının otomatik olarak korunduğu anlamına gelmediğini açıkça ortaya koyuyor.

• Sendikal haklar kısıtlanıyor
• Grev hakkı engelleniyor
• Toplantı ve gösteri özgürlüğü baskı altında
• Sendikacılara yönelik saldırılar artıyor

Endeks, sendikal haklarla demokrasi arasında sıkı bir bağ olduğunu vurguluyor. Demokratikleşme olmadan ekonominin yalnızca rakamsal olarak büyümesi mümkün değil. İşçi haklarının gelişimi, sendikal hak ve özgürlüklerin korunmasıyla paralel bir seyir izlemeli.

Sonuç

Küresel Haklar Endeksi, işçi haklarına yönelik saldırıların dünya genelinde arttığını gösteriyor. Ancak, bu durum aynı zamanda işçilerin ve sendikaların taleplerini dile getirme ve mücadele etme kararlılığını da ortaya koyuyor. İşçi haklarını, yani insan haklarını korumak için mücadeleye devam etmek gerekiyor. Unutulmamalıdır ki, işçi hakları insan haklarıdır ve bu hakların korunması, adil ve demokratik bir toplumun temelidir.